Quản lý tài chính cá nhân – Những khởi đầu căn bản

[Tạp chí ELLE MAN – 9/2016] Quản lý tài chính cá nhân là kỹ năng hiếm ở Việt Nam và thậm chí ở nhiều nơi trên thế giới vì chúng chẳng được dạy ở trường học, cũng chẳng được dạy ở trường đời. Đây là một chủ đề rộng, liên quan đến cách tiêu xài, tiết kiệm, thu nhập… và tùy hoàn cảnh, mỗi người sẽ có những phương thức hiệu quả riêng. Tuy nhiên vẫn có những nền tảng căn bản mà tất cả đều phải thực hành nếu muốn cải thiện kỹ năng này.

Thực tế có nhiều người đã bắt đầu chú ý đến việc quảnlý tài chính cá nhân và muốn thực hiện nhưng thấtbại. Nguyên nhân lớn nhất là do thiếu động lực. Cóthể họ hài lòng với cách sống hiện tại bởi suy nghĩcó nhiều xài nhiều, có ít xài ít, đến khi cần mà kẹt quá thì vaymượn, kiếm cách xoay cũng xong. Hoặc có thể với mức thunhập quá thấp, đối với họ việc chạy vạy sống đủ ăn mỗi ngàyđã không dễ dàng gì nên quản lý thu nhập hay chi tiêu là quáxa vời! Như tôi đã nói, từng trường hợp có những phương thứcquản lý tài chính cá nhân, lên kế hoạch chi tiêu khác nhau. Nếu có điềukiện tôi sẽ phân tích các ví dụ cụ thể trong các bài kế tiếp. Để bắt đầu xây dựng một kỹ năng mới, bạn phải bắt đầubằng những thói quen căn bản và phải thật thành thục nó.

[external_link_head]

Bước căn bản nhất và cần thiết nhất của kỹ năng quản lý tàichính cá nhân, đó chính là: ghi chép nhật ký chi tiêu. Nhưtên gọi của nó, sổ nhật ký chi tiêu chính là việc ghi chép lạicác khoản thu chi hàng ngày, hàng tháng. Với nhiều người,thu nhập duy nhất là từ lương cố định của nơi họ đang làmviệc nên thói quen khó nhất bạn phải tập là ghi lại các sinhhoạt phí hàng ngày (ăn, uống, chơi, mua sắm…) và nhữngkhoản chi hàng tháng (điện, nước, điện thoại, internet…).

Có vài cách để lập sổ nhật ký chi tiêu:

1. Quyển sổ nhỏ ghi chép tay

Donald John Trump ( sinh ngày 14 tháng 6 năm 1946) là một doanh nhân và ngôi sao trong giới truyền thông người Mỹ.

[external_link offset=1]

Đây là cách truyền thống nhất. Bạn sắm một quyển sổ nhỏgọn và chịu khó đến cuối ngày ghi chép lại hôm nay mình đãchi bao nhiêu cho những việc gì. Hoặc hiệu quả hơn có nhữngviệc bạn biết trước mình sẽ làm trong ngày thì có thể ghi trướcđề mục, tối về bổ sung số tiền sau. Ví dụ: biết trước tối nayxem phim với bạn gái nhưng chưa biết tiền vé bao nhiêu thìcứ ghi trước. Và nếu có thể thì mang sổ theo bên người, nhưvậy mỗi khi có khoản phát sinh nào bạn có thể ghi lại ngaykhông phải sợ quên! Nhưng giải pháp này lại khá tế nhị, nhiềutrường hợp dễ khiến bạn bị mất điểm trong mắt người khác.Nhìn chung bất lợi lớn nhất của việc sử dụng sổ tay ghi chépđó là bạn phải mất thời gian tổng hợp và tính toán sau mỗitháng để theo dõi chi phí một cách thủ công và mất thời gian.

Nguồn: Shutterstock

2. Lập bản excel trên máy tính

Cách này tương tự cách thứ nhất nhưng tất cả đều làm trên máytính. Và tất nhiên nó giải quyết được điều bất lợi là việc tínhtoán nhanh và chính xác hơn. Với excel, bạn chỉ việc dùng vàilệnh đơn giản đã có thể tính toán được chi tiêu, đồng thời excelcũng có chức năng vẽ biểu đồ từ đó bạn có thể so sánh qua từngtháng. Với phương pháp này bạn hãy tập cho mình thói quenmở để ghi chép lại hết những khoản chi tiêu hoặc thu nhậpmình đã thực hiện trong ngày vào mỗi tối trước khi đi ngủ.

3. Dùng smartphone để ghi chép

Với sự phổ biến của smartphone hiện nay, phần mềm Note(ghi chú) là cách tiện nhất so với hai cách trên. Mỗi khi vừatiêu tiền, bạn hãy ghi lại ngay vào điện thoại. Điểm cộng củaphương pháp này là bạn không phải lo bỏ sót bất kỳ một khoảnchi tiêu nào. Tuy nhiên bất tiện ở đây là bạn chỉ ghi chú thôngthường như ghi nhật ký nên sẽ lặp lại vấn đề tính toán thủ côngcác khoản sau mỗi tháng như trên. Trong trường hợp này tôi gợiý bạn giải pháp sử dụng phần mềm quản lý tài chính cá nhân.Phần mềm tôi đang dùng hiện tại khá tốt (do chính người Việtsáng tạo ra) đó là Money Lover. Bạn chỉ việc lên internet tảiphiên bản miễn phí về dùng. Money Lover khá tiện lợi, vì nóphân loại sẵn các mục chi phí, thu nhập. Bạn chỉ cần nhập tênhoạt động, số tiền chi tiêu thì phần mềm sẽ tự động tính toán.Cuối tháng bạn cứ nhìn vào con số cuối cùng là biết mình dưbao nhiêu tiền, hụt bao nhiêu tiền.

Ở Mỹ có một phần mềm quản lý tài chính cá nhân khá nổitiếng là Quicken. Đây là phần mềm cực kỳ ưu việt khi kết nốicả smartphone và máy tính, hệ thông của nó kết nối đượcvới nhiều ngân hàng lớn. Tất cả các khoản chi tiêu, thu nhập,tiết kiệm, thẻ tín dụng đều có thể được theo dõi sát sao bằngQuicken. Tôi trông chờ một ai đó sẽ viết nên một phần mềmtương tự như Quicken ở Việt Nam.

Thực tế với số lượng người sử dụng internet tại Việt Nam khálớn (hơn 20 triệu), các ngân hàng hiện nay đã bắt đầu chuyểndịch sang xu hướng ngân hàng điện tử, mang đến những côngcụ quản lý tài chính cá nhân rất thuận tiện như thanh toán điện,nước, internet qua nền tảng online. Nhiều ngân hàng lớn cũngđã phát triển những ứng dụng riêng trên smartphone, giúpngười dùng có thể quản lý tài chính cá nhân mọi lúc mọi nơi.Với lượng người sử dụng trẻ tuổi, nhanh nhạy với công nghệ,tôi tin rằng các ngân hàng sẽ đầu tư mạnh mẽ hơn nữa để sớmcó được những công cụ giúp bạn theo dõi nhật ký chi tiêu hàngngày, kết nối thẳng với tài khoản cá nhân tại ngân hàng. Nhiềubạn than rằng vì dịch vụ online của ngân hàng hiện nay quákém nên chưa sử dụng. Tôi nghĩ đây là vấn đề con gà – quả trứngmà thôi. Nếu chúng ta sử dụng nhiều và có phản hồi thì ngânhàng mới có điều kiện để cải thiện và phát triển hơn nữa.

Tóm lại, để bắt đầu xây dựng kỹ năng quản lý tài chính cá nhân,bạn nên tập thật thuần thục thói quen ghi chép nhật ký chi tiêutrước. Đừng vội vàng và đừng dễ nản lòng. Một điều thú vị tôinhận ra khi tập thói quen này, đó là nó trở thành bằng chứngtrong việc nhắc nhở chúng ta những khoản chi tiêu quá tayhoặc những khoản mà bạn cảm thấy hối tiếc khi đã lỡ chi. Khiấy, một cách tự nhiên bạn sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn trongnhững lần tiêu xài kế tiếp. Tương tự như việc đi shopping, đôikhi sự hào hứng trong lúc mua sắm làm ta choáng ngợp và quênviệc cân nhắc giá cả của món hàng hay ngân sách của mình vàkéo theo cảm giác xót vì đã lỡ tay chi quá nhiều cho những thứkhông cần đến. Đó là những chuyển biến nhỏ nhưng vô cùnghữu ích cho kỹ năng quản lý tài chính cá nhân sau này.

Một số app quản lý tài chính cá nhân

App quản lý tài chính cá nhân sổ thu chi Misa

[external_link offset=2]

App được phân thành 3 mục chính, dùngcho cả Android, iOS và Window Phone.“Ghi chép” dùng để ghi lại các khoản thuchi hoặc chuyển khoản phát sinh. “Tàikhoản” quản lý nhiều chỗ chứa tiền khácnhau. “Báo cáo” cho biết rõ hơn về tìnhhình thu chi của bản thân với các biểu đồtheo ngày, tháng và các khoản chi tiêukhác nhau.

MISA được đánh giá là ứng dụng quản lý tốtvới giao diện tiếng Việt thân thiện. Nó chophép người dùng quản lý nhiều mục thu chiphong phú, báo cáo dễ hiểu, có thể đồng bộ dữ liệu trên mạng,chia sẻ để nhiều người cùng quản lý. Hạn chế của MISA là biểutượng tẻ nhạt, chưa tối ưu cho iPhone 6 và 6 Plus.

App quản lý tài chính cá nhân Money Lover

Đây là ứng dụng do người Việtlàm với phiên bản dành cho cảAndroid, iOS, Window Phone vàhoàn toàn miễn phí. Người dùngchỉ cần tìm trong Apple Store vớitừ khóa Money Lover là có thể tảivề và cài đặt. Giao diện chínhgồm 6 nút chức năng. “Thêm giaodịch”: ghi lại các khoản thu, chi,cho vay, đầu tư. Sổ chi tiêu: danh sách các khoản thuchi, Sổ nợ: quản lý việc vay và cho vay. Thống kê: vẽbiểu đồ và so sánh các khoản thu chi. Kế hoạch chi tiêu:lập kế hoạch, dự toán các khoản chi. Phần công cụ: cungcấp cho bạn 4 công cụ cơ bản: chuyển đổi ngoại tệ, tìmngân hàng, tìm cây ATM và chi tiền.

Nếu bạn cảm thấy không thoải mái với tiếng Anh thì đâylà lựa chọn hoàn hảo. Tuy nhiên, cũng chính tiêu chí đơngiản nên giao diện của Money Lover trông rất đơn điệu.Và nếu bạn có nhu cầu quản lý dòng tiền phức tạp hơnthì phần mềm sẽ không đáp ứng được.

Nguồn: Tạp chí Phái đẹp ELLE

[external_footer]