Mùa mưa đến không chỉ mang lại những cơn mưa rả rích mà còn là thời điểm trẻ nhỏ dễ mắc phải nhiều bệnh vặt do sự thay đổi thất thường của thời tiết. Việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho con là điều khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu vì sao trẻ dễ ốm vặt trong mùa mưa, những bệnh thường gặp, và những biện pháp tăng cường sức đề kháng để trẻ luôn khỏe mạnh, vui tươi suốt mùa mưa bão. Hãy cùng nhau khám phá những thông tin quan trọng và hữu ích để bảo vệ sức khỏe cho bé yêu ngay hôm nay!
Vì sao trẻ hay ốm vặt trong mùa mưa?
Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện
Trong những tháng đầu đời, trẻ nhỏ được bảo vệ nhờ vào kháng thể nhận từ mẹ thông qua nhau thai và qua sữa mẹ. Tuy nhiên, lượng kháng thể này sẽ giảm dần khi trẻ được khoảng 6 tháng. Đến giai đoạn 3 – 4 tuổi, hệ miễn dịch của trẻ mới dần hoàn thiện. Do đó, trẻ nhỏ sẽ có một “khoảng trống” về miễn dịch, đây là khoảng thời gian trẻ dễ nhiễm vi khuẩn và virus hơn. Điều này càng nguy hiểm hơn khi trẻ có thói quen đưa tay lên miệng, dễ tạo cơ hội cho mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể.
Sức khỏe đường ruột chưa ổn định
Khoảng 70 – 80% tế bào miễn dịch trú ngụ ở đường ruột. Hệ vi sinh đường ruột có tác động lớn đến khả năng miễn dịch của trẻ. Nếu trẻ có sức khỏe đường ruột kém, chúng dễ bị mầm bệnh tấn công và gây bệnh. Sự tương tác phức tạp giữa hệ vi sinh đường ruột, lớp biểu mô ruột và hệ miễn dịch sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ.
Ảnh hưởng của việc sử dụng kháng sinh
Khi bị nhiễm trùng, trẻ có thể được bác sĩ chỉ định dùng kháng sinh. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh có thể gây rối loạn hệ vi sinh đường ruột và làm suy yếu khả năng miễn dịch tự nhiên của trẻ. Điều này khiến trẻ dễ mắc bệnh và tình trạng mắc bệnh có thể lặp lại thường xuyên hơn khi thời tiết thay đổi.
Những bệnh thường gặp ở trẻ trong mùa mưa
Cúm
Cúm là bệnh truyền nhiễm do virus cúm gây ra và dễ lây lan nhanh qua đường hô hấp. Triệu chứng cúm ở trẻ thường là sốt cao kéo dài, chảy mũi, hắt hơi, ho, và đau họng. Trẻ bị cúm cũng có thể gặp những triệu chứng như ho khan, khàn tiếng.
Sốt phát ban
Sốt phát ban là bệnh do virus HHV-6A, HHV-6B hoặc HHV-7 gây ra. Triệu chứng chính của bệnh là sốt cao đột ngột và nổi ban sau khi hết sốt. Trước khi nổi ban, trẻ có thể có các biểu hiện như nôn ói, tiêu chảy và bỏ bú.
Viêm đường hô hấp trên
Viêm đường hô hấp trên rất phổ biến vào thời điểm giao mùa, với các bệnh thường gặp như viêm họng, viêm xoang, viêm mũi dị ứng. Nguyên nhân gây bệnh thường là do nhiễm vi khuẩn hoặc virus qua đường hô hấp. Biểu hiện của viêm đường hô hấp trên bao gồm sốt, ho, hắt hơi, quấy khóc và khó ngủ.
Tiêu chảy cấp
Trẻ nhỏ rất dễ bị tiêu chảy, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tuổi, trong đó phổ biến nhất từ 6-18 tháng. Nguyên nhân chính gây tiêu chảy là do virus rota, ngoài ra còn có thể do nhiễm khuẩn hoặc tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Trẻ bị tiêu chảy thường có biểu hiện đi ngoài phân lỏng hoặc tóe nước từ 3 lần trở lên trong 24 giờ, đau bụng và quấy khóc.
Tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng do virus Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71 (EV71) gây ra, lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa. Biểu hiện chính của bệnh là các tổn thương ở da, niêm mạc dưới dạng phỏng nước xuất hiện ở niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông và đầu gối. Giai đoạn ủ bệnh kéo dài từ 3 – 7 ngày trước khi có triệu chứng.
Ảnh hưởng của việc ốm vặt đến sự phát triển của trẻ
Ảnh hưởng đến phát triển thể chất
Khi bị ốm, trẻ thường biếng bú hoặc bỏ bú. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ chậm tăng cân và tăng nguy cơ suy dinh dưỡng. Thiếu dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ, làm giảm khả năng học hỏi và vận động.
Sụt giảm về đề kháng
Nếu mẹ không chăm sóc đúng cách khi trẻ ốm, đề kháng của trẻ có thể suy giảm, dễ mắc bệnh hơn trong tương lai. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe hiện tại mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe lâu dài.
Ảnh hưởng đến cơ thể
Ốm vặt khiến trẻ mệt mỏi, khó chịu và thường xuyên quấy khóc. Điều này ảnh hưởng đến chế độ sinh hoạt thường ngày của trẻ, giấc ngủ không đủ giấc và chất lượng sinh hoạt bị giảm sút, dẫn đến sức khỏe ngày càng yếu kém.
Cách tăng cường sức đề kháng cho trẻ
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng vàng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chứa nhiều protein, lipid và kháng thể giúp củng cố hệ miễn dịch. Mẹ nên cho trẻ bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục duy trì bú mẹ đến khi trẻ tròn 2 tuổi. Nếu việc duy trì bú mẹ gặp khó khăn, mẹ có thể chọn công thức sữa thay thế có thành phần giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường đề kháng.
Duy trì việc tiêm phòng đầy đủ
Việc tiêm phòng đầy đủ sẽ giúp ngăn ngừa được phần lớn các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng. Mẹ cần chú ý theo dõi lịch tiêm phòng cho trẻ từ khi sơ sinh đến tuổi trưởng thành để đảm bảo trẻ được bảo vệ toàn diện.
Điều chỉnh lịch sinh hoạt hợp lý
Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc từ 9 – 12 tiếng mỗi ngày tùy theo lứa tuổi. Ngoài ra, trẻ cần vận động thể chất hợp lý và hạn chế tiếp xúc với các nguồn lây bệnh cao, đặc biệt là trong mùa mưa.
Giữ vệ sinh môi trường sống
Mẹ cần đảm bảo môi trường sống xung quanh sạch sẽ và thoáng mát. Thường xuyên lau sàn nhà và đồ chơi bằng các chất khử khuẩn để tránh lây nhiễm gián tiếp. Không cho trẻ dùng chung dụng cụ ăn uống, bình đựng nước và khăn trải giường với người khác. Vứt khăn giấy vào thùng rác ngay sau khi sử dụng.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Lợi ích của sữa mẹ
Sữa mẹ giàu protein (các globulin miễn dịch, cytokine), lipid (axit béo tự do, phospholipid) và kháng thể giúp củng cố hệ miễn dịch cho trẻ. Các dưỡng chất này giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ sự phát triển toàn diện về thể chất và trí não, là nền tảng vững chắc cho sức khỏe lâu dài của trẻ.
Lựa chọn giải pháp dinh dưỡng thay thế
Khi gặp khó khăn trong việc duy trì bú mẹ, mẹ có thể chọn lựa công thức sữa thay thế. Nên ưu tiên các công thức sữa có thành phần giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột, củng cố nền tảng đề kháng tự nhiên của trẻ. Những công thức này thường chứa các dưỡng chất như HMO 2’-FL, GOS và Probiotics.
Thành phần cần có trong sữa công thức
HMO 2’-FL: Nghiên cứu cho thấy HMO 2’-FL có khả năng điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột, gia tăng vi khuẩn Bifidobacteria có lợi và giảm vi khuẩn gây bệnh. HMO có tác dụng điều hòa miễn dịch và ức chế tình trạng viêm.
GOS: Chất xơ prebiotic giúp kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi như Bifidobacteria và Lactobacilli, đồng thời hạn chế vi khuẩn E. coli gây hại.
Probiotics: Giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại gây viêm, nhiễm trùng.
Vai trò của việc tiêm phòng đầy đủ
Tầm quan trọng của tiêm phòng
Tiêm phòng là biện pháp hiệu quả để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng. Việc tiêm phòng đầy đủ không chỉ giúp trẻ tránh được bệnh tật mà còn giảm thiểu nguy cơ lây lan trong cộng đồng, tạo ra môi trường sống an toàn và lành mạnh.
Các bệnh có thể phòng ngừa bằng tiêm chủng
Các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng có thể phòng ngừa bằng tiêm chủng bao gồm sởi, quai bị, thủy đậu, và nhiễm rotavirus. Tiêm phòng giúp trẻ có khả năng chống lại các mầm bệnh này, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm.
Điều chỉnh lịch sinh hoạt và giữ vệ sinh
Thiết lập thời gian biểu khoa học
Đảm bảo trẻ có một thời gian biểu học tập và sinh hoạt hợp lý, bao gồm thời gian ngủ đủ giấc, vận động hợp lý và chế độ ăn uống khoa học. Trẻ nhỏ cần ngủ từ 9 – 12 tiếng mỗi ngày để hỗ trợ sự phát triển thể chất và trí não.
Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường
Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa bệnh tật. Mẹ cần lau sàn nhà, đồ chơi thường xuyên bằng các chất khử khuẩn, không cho trẻ dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác và đảm bảo nhà cửa luôn thoáng mát, sạch sẽ. Trẻ cần đeo khẩu trang khi ra ngoài và tiếp xúc với người lạ để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.
Bảo vệ con yêu trong mùa mưa
Mùa mưa không chỉ đem lại những thử thách về sức khỏe mà còn là cơ hội để chúng ta học cách chăm sóc và bảo vệ con yêu một cách toàn diện hơn. Bằng việc nâng cao sức đề kháng, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, tiêm phòng đầy đủ và giữ vệ sinh môi trường sống, chúng ta có thể giúp con vượt qua mùa mưa một cách khỏe mạnh và an toàn. Hãy cùng nhau yêu thương và chăm sóc con yêu để mỗi ngày đều tràn đầy niềm vui và hạnh phúc, không để bệnh tật làm phiền những khoảnh khắc quý giá trong cuộc sống của bé.